योग दिवस का, कधी पासून आणि कसा?🧘🏽♂️🧘🏻♀️🤸♂️
योग शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे. योगाभ्यासामुळे शरीर रोगमुक्त राहते आणि मनाला शांती मिळते. भारतात ऋषीमुनींच्या काळापासून योगाचा अभ्यास केला जातो. योग भारतीय संस्कृतीशी निगडीत आहे, जो आता परदेशात देखील पसरत आहे. परदेशात योगाचा प्रसार करण्याचे श्रेय योगगुरूंना जाते. भारतीय योगगुरूंनी परदेशात योगाची उपयुक्तता आणि महत्त्व याविषयी जागरुक केले.
आज, जगभरातील लोक त्यांच्या जीवनात योगाचा समावेश करत आहेत आणि योगासनांचा सराव करून निरोगी मन आणि शरीर मिळवण्याचा प्रयत्न करत आहेत. योगाच्या या उपयुक्ततेची सर्वांना जाणीव करून देण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय स्तरावर दरवर्षी योग दिवस साजरा केला जातो. मात्र, योग दिवस कोणी, केव्हा आणि कुठे साजरा करण्यास सुरुवात केली हे जाणून घेणे देखील मनोरंजक आहे. या वर्षीच्या योग दिनाचा इतिहास, महत्त्व आणि थीम जाणून घेऊया.
योग दिवसाचा इतिहास
27 सप्टेंबर 2014 रोजी भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी संयुक्त महासभेत जगातील सर्व देशांना योग दिवस साजरा करण्याचे आवाहन केले. पंतप्रधान मोदींचा प्रस्ताव स्वीकारून संयुक्त राष्ट्र महासभेने अवघ्या तीन महिन्यांत आंतरराष्ट्रीय योग दिवसाचे आयोजन करण्याची घोषणा केली. त्यानंतर 2015 मध्ये जगाने पहिल्यांदा योग दिवस साजरा केला.
२१ जून रोजी योग दिवस का साजरा केला जातो?
२१ जून हा योग दिवस साजरा करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. २१ जून हा योग दिवस म्हणून साजरा करण्याचेही एक कारण आहे. ही तारीख उत्तर गोलार्धातील सर्वात मोठा दिवस आहे. ज्याला उन्हाळी संक्रांती म्हणतात.
भारतीय परंपरेनुसार, उन्हाळी संक्रांतीनंतर सूर्य दक्षिणायनात असतो. सूर्य दक्षिणायन हा काळ आध्यात्मिक सिद्धी मिळविण्यासाठी प्रभावी आहे. या कारणास्तव दरवर्षी 21 जून रोजी आंतरराष्ट्रीय योग दिवस साजरा केला जातो.
आंतरराष्ट्रीय योग दिवस 2023 ची थीम
योग दिवस 2023 ची थीम ‘वसुधैव कुटुंबकमसाठी योग’ आहे. वसुधैव कुटुंबकम म्हणजे- पृथ्वीच कुटुंब आहे. ही थीम पृथ्वीवरील सर्व लोकांच्या आरोग्यासाठी योगाच्या उपयुक्ततेचा संदर्भ देते.
योग दिन 2024 ची थीम ‘स्वत:साठी आणि समाजासाठी योग’ अशी आहे.